เมืองฟ้าแดดสงยาง กาฬสินธุ์

เมืองฟ้าแดดสงยางหรือเรียกเพี้ยนไปว่าเป็น เมืองฟ้าแดดสูงยาง บางแห่งเรียกว่าเมืองเสมา เนื่องจากผังของตัวเมืองนั้นมีรูปร่างคล้าย ใบเสมา เป็นเมืองโบราณ มีซากอิฐปนดินคูเมืองสองชั้นมีลักษณะเป็นท้องน้ำที่พอมองเห็น คือ พระธาตุยาคู ผังเมืองรูปแบบทวาราวดีแต่มีตัวเมืองสองชั้น เชื่อว่าเกิดจากการขยายตัวเมือง ชาวนามักขุดพบใบเสมาหินทรายมีลวดลายบ้าง ไม่มีบ้าง มีการขึ้นทำเบียนไว้ทางกรมศิลปากร 130 แผ่น พระพิมพ์ดินเผามีลักษณะเป็นอิทธิพลของสกุลช่างคุปตะรุ่นหลัง อายุประมาณ 1000-2000 ปี มีอยู่ทั่วไป นอกจากนี้ยังพบกล้องยาสูบดินเผาลวดลายอมราวดีก้านขดเป็นรูปตัวมังกร อยุประมาณ 7000 ปี ที่น่าสนใจคือกล้องยาสูบชนิดเดียวกันแต่ทำด้วยทองสัมฤทธิ์ อายุประมาณ 5000-6000 ปี ซึ่งเป็นหลักฐานและเครื่องยืนยันได้ว่า ยุคโลหะของสุวรรณภูมิได้เริ่มมาก่อนทุกๆแห่งในโลกนี้

ธาตุใหญ่ หรือพระธาตุยาคู สถานที่ท่องเที่ยว จ.กาฬสินธุ์

ตั้งอยู่กลางทุ่งทิศเหนือของบ้านเสมา ไม่ไกลจากกลุ่มใบเสมาหินทรายเท่าใด ถ้าไปฟ้าแดดสงยางแล้วไม่ไปชมพระธาตุซึ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่เมือง นับว่าน่าเสียดายโอกาสเป็นอย่างยิ่ง
กรมศิลปากรอธิบายไว้ว่า แผนผังรากฐานขององค์สถูปเดิมนั้นเทียบได้กับสิ่งก่อสร้างศิลปะแบบทวารวดีในภาคกลาง เช่น คูบัว จังหวัดราชบุรี และอู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี พระธาตุองค์ที่เห็นถูกดัดแปลงรูปทรงองค์เจดีย์เป็นทรง แปดเหลี่ยม บนฐานสมัยทวารวดี และทางทิศใต้ยังปรากฏซากสถูปขนาดเล็ก เรียกว่า เจดีย์ราย อีกหลายองค์

ธาตุใหญ่ (พระธาตุยาคู)